ایجاد تنگناها و محدودیتها در نظام ترابری کشور، یکی از تبعات اقتصادی جنگ تحمیلی بوده که به لحاظ موقعیت ویژه جغرافیایی و دسترسی گسترده ایران به آبهای آزاد، بیشترین مبادلات تجاری کشور همواره از طریق بنادر جنوبی صورت میگرفته و با بروز جنگ تحمیلی، مشکلات و محدودیتهای فراوانی در گلوگاههای اصلی کشور رخ داده. بهطوریکه از مجموع بنادر فعال پنجگانه آبادان، خرمشهر، بندر امام، بوشهر و بندرعباس، بنادر آبادان و خرمشهر به کلی از صحنه حملونقل حذف شدند و بندر امام نیز به دلیل نزدیکی به مناطق جنگی به حالت نیمه تعطیل درآمد.
از سوی دیگر، به علت نیازهای فزاینده ناشی از ضرورتهای جنگ و افزایش جمعیت، میزان واردات کالاهای اساسی از طریق بنادر فعال افزایش یافته بود و تعداد زیادی از کشتیها در انتظار تخلیه در بنادر، نگرانیهای فراوانی در زمینه بروز بحران ناشی از اتمام ذخایر کالاهای اساسی در شهرها و جبهههای جنگ، فاسد شدن محصولات غذایی کشتیهای در انتظار تخلیه و تهدید کشتیهای منتظر تخلیه از سوی هواپیماها و توپخانه دشمن، هزینههای کمرشکنی را در این زمینه به کشور تحمیل میکرد.
برای مقابله با این معضل، ستادی متشکل از برخی از دستگاههای اجرایی با مسئولیت معاونت وقت حملونقل وزارت راه و ترابری وقت، به عنوان یکی از شاخههای ستاد بسیج اقتصادی تشکیل شد و با اتخاذ تدابیری از جمله هماهنگی با دستگاههای ذیربط و تأمین و توزیع لاستیک و قطعات یدکی، روغن موتور و دیگر خدمات مورد نیاز کامیونداران، موفقیتهایی در زمینه جلب و جذب آنان به سمت مبادی ورودی حاصل شد؛ اما از آنجا که میزان کالاهای وارداتی بسیار بیشتر از توان پذیرش و بارگیری ناوگان حملونقل در آن مقطع بود، مشکل نوبتهای طولانی برای تخلیه کشتیها کماکان ادامه یافت و درآذر ماه سال 1362 تعداد کشتیهای منتظر تخلیه به حدود 100 فروند رسید.
با اوج گرفتن بحران، گزارشاتی در زمینه وجود کالاهای اساسی و مورد نیاز کشور در بنادر جنوبی و محدودیت شدید در زمینه حملونقل و انتقال آنها به شهرها و مناطق جنگی از سوی مقامات وزارت راه و ترابری و وزارت بازرگانی به حضرت امام خمینی(ره) ارایه شد و رهبر کبیر انقلاب اسلامی نیز در سخنرانی خود در روز 26 آذر ماه 1362 با انفاس قدسیه خویش، ضمن اطمینان دادن به مردم در زمینه وجود مایحتاج عمومی به مقدار مورد نیاز در بنادر جنوب، کامیونداران کشور را به مشارکت در تخلیه هرچه سریعتر بنادر فراخواندند.
در پی صدور فرمان تاریخی امام راحل، کامیونداران، رانندگان و مؤسسات و انجمنهای صنفی آمادگی خود را برای مشارکت در بسیج تخلیه بنادر اعلام کردند و معاونت حملونقل وزارت راه و ترابری وقت نیز با ایجاد ستاد تخلیه کالا از مبادی ورودی، مدیریت مؤثری را در زمینه هماهنگی دستگاهها و نهادهای ذیربط برای برنامهریزی پهلوگیری کشتیها، تأمین و بهکارگیری تجهیزات و عوامل تخلیه و بارگیری در اسکلهها، افزایش ساعات کار گمرکات و بنادر و ارایه خدمات موردنیاز کامیونداران بهعمل آورد. در نهایت با درایت حضرت امام(ره) و فداکاری، ایثار و تلاش شبانهروزی دست اندرکاران حملونقل، مشکل تجمع کالاهای وارداتی و نوبتهای طولانی تخلیه کشتیها در بنادر کشور حل شد.
14 سال پس از زمان صدور فرمان امام راحل، در سال 1376 به پیشنهاد وزارت راه و ترابری وقت و برای آگاهسازی هرچه بیشتر جامعه با نقش و جایگاه بخش حملونقل، روز 26 آذر ماه از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور به عنوان روز حملونقل تعیین شد.